شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– دانشگاه محل علم، دانش، مسئولیت و تعهد اجتماعی است. از طرفی با عقل و شعور جمعی و آگاهی های عمومی ارتباط داشته و از طرف دیگر نهادی است که در بیان روشنگرانه روند اجتماعی در شئون مختلف احساس مسئولیت می کند.
با توجه به بالا بودن میزان کمی و کیفی افکار دانشگاهیان و دانشجویان در درون نهاد دانشگاه و اهمیت فوق العاده آن برای کل ساختار اجتماعی، موضوع افکارعمومی به تمام معنای کلمه از چگونگی وضعیت، ماهیت و نوع آموزش های آن به شدت متأثر می شود و نسبت بدان قضاوت می کنند. بنابراین به وجود آمدن ارتباطات مستمر و متقابل بین دانشگاه و فعالیتهای آن با افکار عمومی و ایجاد تبادل نظر و همگونی در این زمینه، نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و صنعتی ایفا می کند و از اینرو، روابط عمومی و فعالیت های آن جایگاه ویژه ای به خود اختصاص می دهد.
این حالت البته در صورتی است که روابط عمومی بخواهد از طریق شیوه های اصولی و صحیح به افکار عمومی در درون دانشگاه و کل جامعه بپردازد و زمینه های واقعی ارتباطات را براساس فرهنگ و ارزشهای انسانی و تحقق آن دنبال کند.
شناخت دانشگاه و اهداف آن
قبل از هر چیز روابط عمومی باید به کمک متخصصان و کارشناسان خبره، اهداف دانشگاه را به طور دقیق بشناسد و ضمن بررسی و تجزیه و تحلیل آن تفسیر صحیحی از چگونگی به اجرا در آوردن این اهداف به دست آورد تا به این وسیله مدیران، استادان، دانشجویان و همه پرسنل دانشگاه با نفش و وظایف حقیقی این نهاد مهم بیشتر آشنا شوند و در انجام مسئولیت خویش از هیچ کوششی فروگذار نکنند.
بخشی از اهداف دانشگاه عبارت است از:
۱- تبیین و اشاعه عقاید و ارزشهای صحیح و توسعه فرهنگ عمومی برای ارتقای سطح افکار عمومی و حراست از آن.
۲- انجام رسالت سیاسی و اجتماعی در قبال سیر حرکت جامعه و نظام حکومتی به نفع اصولی مردم.
۳- گسترش روحیه تحقیق و تتبع و اشاعه روح علمی و رویه عقلانی با انجام پژوهشهای بنیادی و نظری.
۴- تعمیق توان فنی و تکنیکی و تخصصی کشور از طریق ابداعات و اختراعات و بروز خلاقیتهای علمی.
۵- کمک به امر برنامه ریزیهای کلان و سیاستهای ملی در شئون مختلف جامعه برای پیشرفت و ترقی.
۶- مشاوره و راهنمایی دستگاهها و سازمانهای مختلف اجرایی و برنامه ریز در طرحها و برنامه های کاربردی و عملی.
۷- پرورش دانشجویان و تأمین نیروهای انسانی و کادر متخصص برای سازمانهای مختلف به ویژه آموزش و پرورش عمومی جامعه.
توجه به این اهداف و به کارگیری مستمر شیوه های ارتباطی و ابزارهای آن چند پیامد دارد که عبارتند از:
اول آن که شناختهای نادرست از نقش و رسالت دانشگاه از بین می رود و در یک چشم انداز اصولی هر بخش یا قشری که در درون دانشگاه فعالیت می کند و نیز همه مردمی که به نحوی با دانشگاه و دستاوردهای خرد و کلان آن به طور مستقیم و یا غیر مستقیم ارتباط دارند؛ جایگاه صحیح آن را درک و نسبت به آن احساس مسئولیت می کنند.
دوم آن که زمینه های مناسبی برای همکاری و همیاری برای به اجرا درآوردن این اهداف پدید می آید و به تدریج ضمن برطرف شدن مشکلات دانشگاه، جامعه و همچنین مردم از دستاوردهای آن بهره مند شده و بدین ترتیب پیشرفت و ترقی جامعه به مراتب شتاب و سرعت بیشتری می یابد.
سوم آن که دانشگاه و جامعه دردها و مسائل یکدیگر را بهتر درک کرده و ضمن تشریک مساعی و همکاری متقابل، در زمینه به کارگیری امکانات، بودجه، تنظیم و اجرای برنامه های مختلف به گونه مستمر به یاری هم می شتابند.
و در آخر، دانشجویان- به عنوان قشر پر توان فرهنگی و اجتماعی جامعه که در مجموع دارای ویژگیهای نادر و برتری نسبت به سایر اقشار جامعه در راستای توسعه و تصحیح روند علمی و عمومی کشور هستند. مسائل مشکلات دانشجویان باید مورد توجه قرار گرفته و از دو سو (دانشگاه و جامعه) نسبت به آموزش و پرورش آنها اقدام می شود.
دانشگاه و عملکردی نظیر رسانه ها
به واقع دانشگاهها در هر کشوری به عنوان یکی از بهترین شاخصهای ترقی و توسعه جامعه محسوب می شوند و میزان و کیفیت فعالیتها و دستاوردهای آنها در رشد افکار عمومی به شدت مؤثر است.
دانشگاه سهم عمده ای در شکل گیری ارتباطات دارد و به عنوان یکی از مهمترین دستگاهها و وسایل ارتباط جمعی به انحای مختلف عمل می کند. بنابراین روابط عمومی در دانشگاه با وقوف به عامل ارتباطی بودن سازمان خود، از این ویژگی بارز دانشگاهی به نحو مؤثر استفاده کرده، برای تقویت آن برنامه ریزی می کند.
دانشگاه از طریق دانشجویانی که در اختیار دارد با اقشار و مناطق مختلف جامعه ارتباط فکری برقرار می کند. نوعی رفت و برگشت در زمینه موضوعات و مسائل مختلف بین دانشگاه و جامعه وجود دارد که به دلیل فعالیتهای قشر دانشجو امکانپذیر می شود.
دانشجویان، سمبول دانشگاه و محتوای آن هستند و سخنگوی واقعی دانشگاه در پیکره جامعه محسوب و افکار و اندیشه های موجود در دانشگاه را به سراسر جامعه منتقل می کنند. در مقابل با تأثیرپذیری از خصوصیات فرهنگی و اجتماعی مردمی که با آنان سر و کار دارند پیامهای طبیعی و هنجارهای پذیرفته شده آنان را در قالب شیوه های رفتاری و اخلاقی و غیره به دانشگاه منتقل کرده و هویت فکری دانشگاه را مورد تأثیر دایمی و به روز قرار می دهند.
گذشته از این قشر مهم ارتباطی که روابط عمومی باید از وجود آنان براساس اصول ارزشهای انسانی برای ارتباط و نفوذ در افکار عمومی و همچنین اندیشه های موجود در دانشگاه استفاده کند، فعالیتهای متنوع و گسترده ای چون آموزشهای گوناگون و انتقال مطالب علمی و فکری به جامعه، نشر کتابها و تألیفات و ترجمه از آثار جوامع دیگر، برگزاری سمینارها و سخنرانیها، انتشار نشریات علمی و پژوهشی در سطوح معتبر دانشگاهی، تأثیرگذاری بر رسانه های جمعی نظیر مطبوعات و رادیو و تلویزیون، فعالیتهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی اقشار مختلف دانشگاهی و ارتباطات مداوم آنان با جامعه یا بخشهایی از مردم در این زمینه و فعالیتهای دیگری از این قبیل به عنوان نوعی از شیوه های ارتباطات محسوب می شود و شاید بتوان گفت که هیچ نهاد یا دستگاه وسایل ارتباط جمعی نمی تواند همانند دانشگاه بر افکار عمومی و هدایت آن اثر بگذارد. به خصوص آن که به عنوان یک منبع مهم و صاحب صلاحیت رساننده پیام تلقی می شود چرا که پیامهای آن، اعتبار خود را از دانشگاه کسب می کند که اساس آن را علم و اندیشه تشکیل می دهد و مهمتر آن که پیام این رسانه معتبر، یعنی نهاد دانشگاه در چشم و نظر پیام گیرنده یعنی مردن از هر نظر مقبولیت و صلاحیت لازم را دارد.
بررسی مشکلات دانشگاه و ریشه یابی آن
یکی از مهمترین وظایف روابط عمومی در دانشگاه این است که با به کارگیری شیوه های علمی مشکلات دانشگاه و دانشگاهیان را بشناسد و با سنجش مداوم افکار از نظرات و عقاید موجود به صورت سیستماتیک آگاه شود و ضمن تلاش برای ایجاد ارتباطات متقابل، برای برخورد اصولی با این مشکلات و موانع زمینه سازی کرده و راه حل های مفید ارائه دهد.
مشکلات دانشگاه ممکن است در هر یک از مسائل آموزشی و پژوهشی، اداری و مالی و خدماتی یا فرهنگی و اجتماعی باشد. کمبود بودجه و امکانات، کاهش انگیزه های فعالیت در کارکنان، مدرک گرایی و افت آموزشی مشکلات مربوط به اسکان دانشجویان در خوابگاهها و رسیدگی به امر تغذیه و شهریه ها و نظایر آن هر کدام می تواند به عنوان مسأله حاد تلقی شده، از فعالیتهای ثمربخش دانشگاه به شدت جلوگیری کند. مشکلات نیروهای دانشگاهی اعم از استادان و دانشجویان و کارمندان بسیار متنوع بوده، ابعاد روانی، مادی و علمی و فرهنگی را در بر می گیرد و رسیدگی اصولی به آنها لازمه مدیریت صحیح دانشگاهی است.
دانشگاه محل برخورد شدید افکار و اندیشه های متفاوت بوده، جریان اجتماعی و فرهنگی درون آن از ویژگیهای خاصی برخوردار است و در این میان اهداف روشنگرانه با اغراض مغرضانه ناسالم تلاقی می کند و تشخیص آنها از یکدیگر بسیار مشکل می شود. بنابراین نقش روابط عمومی در این زمینه بسیار حساس و تعیین کننده است و چگونگی اطلاعاتی موضع گیری نسبت به آن می تواند تأثیر مطلوبی بر دانشگاه و ساخت و بافت ویژه آن بر جای بگذارد.
در مجموع نقش روابط عمومی این است که به کارگیری شیوه ها و ابزارهای تکنیکی، خود به عنوان عامل مؤثری برای ایجاد تفاهم و همکاری متقابل بین جامعه، مدیریت و دانشگاهیان برای شناخت و از بین بردن مشکلات دانشگاه عمل کند.
روابط عمومی، استادان و کارکنان دانشگاه
بدون شک اعضای هیأت علمی و کارکنان بخشهای مختلف دانشگاه در تحقق نقش وظایف محل کار خود سهم عمده ای دارند و چنانچه به شغل خود علاقمند باشند انگیزه کارآیی بیشتری در انجام مسئولیتهای خویش بروز خواهند داد.
دستگاه روابط عمومی باید شیوه هایی را اتخاذ کند که این علاقه مندی و انگیزه کاری هر روز قویتر شده، اعتماد و تفاهم خوبی در دانشگاه به وجود آید. دانشگاه و دانشگاهیان با سازمانها و پرسنل سازمانی در بخشهای دیگر جامعه تفاوتهای فاحشی دارند که عمده ترین آن را می توان بالا بردن سطح سواد و آگاهی و استقلال رأی و اندیشه دانست.
با توجه به این خصوصیت ویژه، روش روابط عمومی و شیوه های ارتباطی آن، نوع تکنیکها و ابزارهایی که به کار می گیرد و به خصوص پیامهایی که در قالبها و اشکال مختلف برای جذب افکار و ایجاد فضای تفاهم و اطمینان به درون دانشگاه ارسال می دارد و باید با بررسی و دقت موشکافانه و برنامه ریزی صحیح انجام شود که اولین گام آن آشنایی با میزان اطلاعات و نحوه نگرشها و عقاید دانشگاهیان است.
البته هنوز روابط عمومی نتوانسته است به این معنا در دانشگاه رشد کند و به نقش علمی و حقیقی خود دست یابد. یکی از شرایط لازم برای وصول به این هدف این است که رییس دانشگاه و رؤسای دانشکده ها در فن روابط عمومی به معنای ایجاد ارتباطات اصولی صحیح و متقابل با افکار عمومی درون و بیرون از دانشگاه مهارت داشته باشند.
از طرف دیگر به منظور انجام ارتباطات صحیح و مشخص کردن پیامها در اشکال مختلف لازم است که روابط عمومی بر اوضاع دانشگاه به طور کامل وقوف داشته باشد و هر نوع اطلاعات و گزارشها و مصوبات و صورت جلسات رسمی و غیر رسمی از بخشها و واحدهای مختلف دانشگاه برای روابط عمومی ارسال شود تا انجام فعالیتها و تنظیم برنامه های آن به واقعیتها نزدیک شده، از یک واحد تبلیغاتی صرف و بیمحتوا به یک عامل مؤثر و مفید برای ایجاد فضای همکاری و همفکری متقابل بین کلیه دانشگاهیان اعم از مدیریت و استادان و کارکنان تبدیل شود.
البته روابط عمومی باید با انجام فعالیتهای قوی و ثمربخش، مفید بودن خود را در عمل ثابت کرده و اطمینان و اعتماد استادان و کارکنان دانشگاه را به خود جلب کند. این کار به راحتی ممکن است و روابط عمومی می تواند از طریق ارتباط صمیمی صادقانه، سنجش افکار و انتقال علمی کلیه نظرات به مدیران و ریاست دانشگاه و کوشش برای حل آنها در محدوده قوانین و وظایف خود به تدریج جایگاه خوبی به دست آورده، مقبولیت فعالیتهای آن بیشتر شود.
تحقق اهداف و سیاستهای مهم دانشگاه جز با همدلی و همکاری متقابل دانشگاهیان اعم از استادان، کارکنان و دانشجویان و مدیران انجام نمی پذیرد. وجود اختلافات، ناهماهنگی، روابط ناسالم و عدم توجه به اصول و قوانین و مقررات موجب می شود که حرکت طبیعی دانشگاه در مسیر رشد و تعادلی و پرورش دانشجو و توسعه فرهنگی و اجتماعی کشور، با موانع و آفات اساسی مواجه شود. بدین ترتیب جامعه نیز از جریان سوء و زیانبار دانشگاه به اشکال مختلف متأثر شده، در روند ترقی و پیشرفت عمومی جامعه وقفه ایجاد می شود.
روابط عمومی باید به شیوه های گوناگون ضمن آگاهی از نظرات استادان و کارکنان با مشکلات و نیازهای آنان آشنا شود و آنها را به اطلاع افکار عمومی و مدیران دانشگاه برساند و از طرف دیگر محدودیتها و کمبودها را به نحو مطلوبی در معرض افکار و قضاوت دانشگاهیان قرار دهد و از طرح توقعات و انتظارات غیر معقول توسط آنان جلوگیری کند.
در مجموع روابط عمومی می تواند در قبال استادان و کارکنان دانشگاه وظایف روشنگرانهای داشته باشد و خط مشیها و برنامهها و مشکلات دانشگاه را به انحای مختلف ضمن به کارگیری ابزار و وسایل ارتباطی و تبلیغاتی و انتشاراتی و غیره برای اطلاع آنان به طور مداوم تأکید کند. لازمه این امر استفاده از نظرات خود این اقشار ارزشمند و داشتن برنامه های منظم و مرحله ای در این خصوص است.
روابط عمومی و دانشجویان
دانشجویان به لحاظ مجموعه خصوصیات خود مؤثرترین قشر فرهنگی و اجتماعی را در جامعه تشکیل می دهند و از پتانسیل فوق العادهای در ایجاد تحرک و جریانسازی در افکار عمومی و انجام ابتکارات و خلاقیتها و نوآوریهای علمی و فنی برخوردار هستند. از جمله ویژگیهای عمومی دانشجویان عبارتند از: شور و اشتیاق جوانی، پرانگیزه بودن، امیدواری به آینده، کسب منزلت های شغلی و اجتماعی، نیاز مبرم به معرفی شدن و مطرح بودن در مجامع دانشجویی، استقلال فکری و شغلی، داشتن روحیه ایدهآل گرایانه، اندیشه خلاق و پویا و در طلب علم و دانش بودن.
افزایش کمی و کیفی انگیزه های دانشجویان به خصوص در مقیاس جمعی و گروهی می تواند هر نوع وابستگی و موانع را در مسیر ترقی و اصلاحات اجتماعی از میان بر دارد و افکار عمومی را به راحتی در مقیاس وسیع متوجه خود کند.
به تجربه ثابت شده است که به طور معمول چنانچه به خواستها و اندیشههای دانشجویان توجه کافی مبذول نشود و یا برای تصحیح و هدایت اصولی آنان از سوی مدیران و رهبران جامعه اقدامی صورت نگیرد، این فرزندان جسور و نخبه افکار عمومی که خود جزیی از این افکار محسوب میشوند، متوجه مردم شده، آنچه در ذهن و دل خود دارند با بیان پراحساس و صادقانه خویش به گوش همگان میرسانند تا به هدفهایی که همواره شامل نوعی انتقاد، عدالت طلبی و آرمان خواهی است، دست یابند.
نقش روابط عمومی در این میان بسیار مهم و پرمعناست. در مرحله نخست باید دانست که ایجاد ارتباطات و جذب افکار دانشجویان به صورت ثابت و دایمی بسیار سخت و طاقتفرساست. انعطافپذیری و تغییر نظرات و قابل پیشبینی نبودن رفتارهای آنان گذشته از یک سلسله خصوصیات و افکار کلی و طبیعی- خصیصه همیشگی دانشجویان است. این موضوع غیر معقول نیست، بلکه اقتضای موقعیت، سن و تحرکات دانشجویی است.
عدم تبلیغات و وابستگیهای تعریف شده و معین سازمانی، شغلی و سیاسی و غیر موجه میشود که دانشجویان قشر دست نیافتنی و در عین حال دوستداشتنی برای مردم و افکار عمومی تلقی شوند. از این رو مدیران و مسئولان دانشگاهی و یا رهبران اجتماعی همواره دغدغه خاطر جذب افکار دانشجویی را داشتهاند و هر یک بنا به عقاید خود برای کسب مقبولیت و استفاده از این قشر مهم ارتباطی فرهنگی و سیاسی تلاش کردهاند.
روابط عمومی باید به طور دقیق به این خصوصیات استثنایی توجه کافی کند و متناسب با روحیات و نگرشها و شیوههای غیر ثابت تعریف نشده رفتاری آنان طرحها و برنامههای متنوع و انعطافپذیر در قالب تبلیغات، نشریات، جلسات، میزگردها و سخنرانیها و غیره ارائه دهد و همواره در این بخش از وظایف خود اصل اول را این بداند که ایجاد ارتباطات صادقانه و احترام به شخصیت و افکار دانشجویان به عنوان مهمترین عامل در جذب نسبی و موفق آنان است.
امروزه دانشجویان مشکلات بسیار زیادی در امور مختلف درسی و غیر درسی دارند و به طور مداوم با آنها درگیر هستند البته این مشکلات با وجود سختیها و مشقتهای فراوان هرگز نمیتواند مانع خیزش و تحرک افکار دانشجویی، قضاوت و انتقادگری آنان در زمینههای گوناگون درون دانشگاه یا کل جامعه شود.
روابط عمومی میتواند با اثبات صداقت و وفاداری خود به دانشجویان و تشویق آنان برای فعالیت هر چه بیشتر در زمینههای علمی، اجتماعی و فرهنگی این مشکلات را شناسایی و ریشهیابی کند و از طریق منابع کتبی و یا نظرخواهی از دانشجویان در زمینههای مختلف نسبت به حل صحیح آن کمک کند. این زمینه میتواند در قالب سنجش افکار و نظرسنجی درباره قوانین و مقررات مربوط به دانشجویان آفات و مشکلات علمی و آموزشی، مسائل خوابگاهها و تغذیه و شهریههای ثبتنام و تسویهحسابها، امور فرهنگی و ورزشی و فوق برنامه و موارد مشابه دیگر انجام پذیرد و نتایج حاصله به اطلاع مدیران دانشگاه برسد تا در تدوین و تنظیم برنامهها و اتخاذ تصمیمها به این نظرات توجه داشته باشند.
از طرف دیگر روابط عمومی در قبال دانشجویان وظیفه دارد تا اهداف و برنامههای دانشگاه را در سطح خرد و کلان به اطلاع آنان برساند و نسبت به سیاستها و قوانین و مقررات و همچنین نظرات مسئولان و مدیران دانشگاه، آگاهیهای لازم را به وجود آورد و بدین ترتیب زمینههای ارتباطات و ثمربخشی بیشتر کلیه فعالیتها در یک اقدام جمعی و عمومی در ساختار دانشگاه تقویت شود.
بنابراین در مجموع، روابط عمومی باید با روحیات، افکار و مشکلات دانشجویان آشنایی کافی داشته، به طور جدی برنامههای متناسب برای انجام نقش و وظایف خود در این زمینه اجرا کند.
منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)
|
|||
دیدگاهتان را بنویسید