شبکه اطلاعرسانی روابطعمومی ایران (شارا)–|| به دنبال بحرانی شدن اوضاع جوی در دنیا و تلاش جهانی برای کاهش ردپای کربن، بسیاری از شرکتها حفاظت از محیط زیست را به عنوان اصلیترین برنامه خود در حوزه مسئولیتهای اجتماعی در نظر گرفتند
آینده نگر
شرکتها برای نشان دادن حسن نیت خود به جامعهای که در آن فعالیت میکنند، اقدام به تخصیص بخشی از منابع مالی خود برای انجام مسئولیتهای اجتماعی میکنند. برخی حفاظت از محیط زیست را به عنوان سیاست اصلی خود در انجام مسئولیتهای اجتماعی برمیگزینند و برخی دیگر به حوزه آموزش میپردازند. این سیاست جدا از پرداختهای مستقیمی است که به خیریهها و نیازمندان انجام میدهند. اما سوال این است که چگونه میتوان سیاست بهتری در پیش گرفت؟ آیا می توان در خدمات رسانی به جامعه نوآوری داشت؟
اول، حفاظت از محیط زیست
به دنبال بحرانی شدن اوضاع جوی در دنیا و تلاش جهانی برای کاهش ردپای کربن، بسیاری از شرکتها حفاظت از محیط زیست را به عنوان اصلیترین برنامه خود در حوزه مسئولیتهای اجتماعی در نظر گرفتند. با گذشت زمان تعداد شرکتهایی که در این زمینه فعالیت میکردند اضافه شد و به تدریج فعالیت شرکتها در این حوزه به سه دسته مجزا تقسیم شد. اولین گروه از شرکتها سرمایهگذاریهای خود را در جهت کاهش انتشار کربن و گازهای گلخانهای معطوف کردند. آنها تلاش کردند تا با ابزارهای مختلفی که در اختیار داشتند به مقابله با تغییرات جوی بپردازند، استفاده از پلاستیکهای یک بار مصرف را به حداقل برسانند، مصرف آب را به حداقل برسانند و تلاش کنند تا بستر را برای استفاده بهینه از منابع آبی فراهم کنند. از طرف دیگر توسعه بازیافت در کشورهای مختلف هم به عنوان بخشی از مسئولیت اجتماعی شرکتها معرفی شد. شرکتها تلاش میکردند تا حد امکان انتشار آلودگی را به حداقل برسانند و در فرایند فعالیت خود، تولید آلودگی نداشته باشند.
اما در یک حوزه دیگر هم فعالیت انجام میشد و آن هم افزایش سرمایهگذاری در تولید انرژیهای احیاشدنی و کاهش وابستگی به انرژیهای فسیلی بود. ایجاد منابع انرژی پایدار و توسعه استفاده از منابع بازیافتی به عنوان دومین دسته از فعالیتهای شرکتهایی معرفی شد که انجام مسئولیتهای اجتماعی در حوزه حفاظت از محیط زیست را در دستور کار خود قرار دادند.
اما حوزه سومی هم برای انجام مسئولیتهای اجتماعی معرفی شد و آن هم تلاش برای جبران اثرات منفی واردشده به محیط زیست بود. به عنوان مثال شرکتها از طریق کاشت درخت تلاش میکردند تا به همان اندازه که گاز دیاکسید کربن تولید میکنند، بستر را برای کاهش آن از طریق درختها فراهم کنند. سرمایهگذاری در پروژههای مطالعاتی مرتبط با محیط زیست و افزیش کمکهای مالی به بخشهای آسیبدیده در جریان تغییرات جوی هم در این گروه قرار داشت. با وجود اینکه در مورد تاثیرات مثبت پروژههای سرمایهگذاری در حوزههای مطالعاتی گزارشهای زیادی وجود دارد ولی ارائه کمک مالی به بخشهای آسیبدیده در جریان تغییرات جوی سیاست نادرستی ارزیابی شده بود و با آن مقابله شد.
دوم، آموزش و مهارتآموزی
در دوره همهگیری کرونا آموزش دنیا با اختلال روبهرو شد. یکی از حلقههای مفقوده در رشد اقتصادی و بهبود شرایط زندگی مردم در دنیا را میتوان عدم دسترسی به خدمات و امکانات آموزشی دانست. مسئلهای که باعث میشود تا نتوانند قدرت لازم را برای تامین معاش و بهبود شرایط زندگی خود به دست بیاورند. عدم دسترسی به آموزش در جریان بحران کرونا به معضل بزرگتری تبدیل شد زیرا در بسیاری از کشورهای دنیا دسترسی به کلاسهای آنلاین برای خانوادههای فقیر میسر نبود و تعطیلی مدارس هزاران کودک را از دریافت خدمات آموزشی محروم کرد. به همین دلیل شرکتها سرمایهگذاری زیادی را برای توسعه زیرساختهای آموزشی، ارائه خدمات اینترنتی و مهارتآموزی استفاده از کامپیوتر و تجهیزات روز دنیا در دستور کار قرار دادند. به همین دلیل شمار زیادی از شرکتهای بزرگ صنعتی اعلام کردند بودجههای مربوط به مسئولیتهای اجتماعی خود را صرف توسعه و تسهیل آموزش میکنند.
برخی از شرکتها از قبیل سامسونگ و تاتا استیل از طریق ارائه بورسیههای تحصیلی به افرادی که قصد ورود به دورههای تکمیلی را دارند زمینه را برای توسعه آموزش فراهم کردند. به عنوان مثال شرکت سامسونگ اعلام کرد ۵۴۴ نفر را که قصد ادامه تحصیل در رشته آیتی دارند بورسیه میکند و این افراد میتوانند در دانشگاههای اروپا تحصیل کنند. این بودجه برای دانشجویان هندی در نظر گرفته شده است و شرط اصلی این است که فرد بعد از تکمیل دوره تحصیلی خود وارد یکی از شعب مطالعاتی و تولیدی شرکت سامسونگ شود ولی ضرورتی برای بازگشت به هند برای آنها اعلام نشده است.
شرکت تاتا استیل هم هزینه تحصیل ۱۸۰ نفر را که قصد تحصیل در رشتههای مرتبط با این شرکت دارند میپردازد ولی این شرکت اعلام کرده است افرادی که بورسیه را دریافت میکنند باید بعد از تکمیل دوره تحصیل خود به هند بازگردند و در کارخانههای این شرکت کار کنند.
در استرالیا هم طرحی برای تسهیل ورود بزرگسالان به سیستم آموزشی و مهارتآموزی کشور ارائه شده است. دولت استرالیا دلیل این طرح را اینطور اعلام کرد: «بعد از پایان همهگیری کرونا، بازار کار با نیازهای تازهای روبهرو خواهد شد. افرادی میتوانند در این بازار فعالیت کنند که مهارتهای لازم را دریافت کرده باشند و از آموزشهای لازم برخوردار باشند. به همین دلیل است که نهتنها آموزش جوانان متناسب با نیازهای دنیای جدید ضروری است بلکه آموزش افراد بزرگسالی که در این روزها شغل خود را ازدست دادهاند یا برای تداوم فعالیت خود نیاز به داشتن مهارتهای تازهای دارند نیز امری ضروری است و به همین دلیل باید زمینه برای ورود افراد به دورههای تحصیلات تکمیلی و مهارتآموزی تسهیل شود.»
یکی از این شرکتها که سابقه طولانی در آموزش در مناطق محروم دارد، شرکت مایکروسافت است. در سالهای اخیر خبرهای زیادی در مورد سرمایهگذاریهای این شرکت در زمینه آموزش و ارائه خدمات الکترونیکی به کودکان و نوجوانان فقیر منتشر شده است و نام بنیانگذار این شرکت هم با فعالیتهای انساندوستانه در دنیا گره خورده است. شرکت مایکروسافت در وبسایت خود بر ضرورت آموزش به عنوان عامل تقویت توان افراد در مدیریت زندگی اشاره کرد و نوشت: «افرادی که بتوانند با دنیای تکنولوژی آشنا شوند و از مهارتهای مناسب برای بازار امروز دنیا برخوردار شوند، خواهند توانست از فقر و بحرانهای انسانی و اقتصادی برهند.»
این شرکت طی دهههای اخیر در زمره فعالترین شرکتها در حوزه مسئولیتهای اجتماعی بود و همواره نامش در ردهبندیهای جهانی و منطقهای شنیده میشد. شرکت مایکروسافت قدرتمندتر کردن انسانها از طریق دسترسی به آموزش و تکنولوژی را به عنوان اصلیترین طرح خود برای انجام مسئولیتهای اجتماعی در نظر گرفته است و به همین دلیل طرحهای زیادی در کشورهای فقیر افریقایی و آسیایی اجرا کرده است. طبق گزارش ارائهشده توسط شرکت مایکروسافت، این شرکت تا انتهای سال ۲۰۱۹ میلادی آموزشهای مرتبط با علم کامپیوتر و استفاده از اینترنت را به ۱۲ میلیون جوان در ۵۴ کشور فقیر و در حال توسعه ارائه داد تا از این طریق زمینه را برای قدرتمند شدن آنها در عرصه اقتصادی و اجتماعی فراهم کند. از طرف دیگر بودجهای بالغ بر ۳ میلیارد دلار برای حمایت از کسب و کارهای کوچک و خانوادگی در کشورهای در حال توسعه و فقیر صرف کرده است. این بودجه در امریکا صرف حمایت از مشاغل خانوادگی اقلیتها به خصوص سیاهپوستان شد.
سوم، ایدههای جدید را هم در نظر بگیرید
نوآوری همیشه خوب است و در انجام مسئولیتهای اجتماعی هم این مزیت به خوبی به تصویر کشیده میشود. نشریه بیزینس دیلی در گزارش اخیر خود با اشاره به این مسئله که دغدغه اصلی این روزهای دنیا محیط زیست و رشد پایدار اقتصادی است نوشت: «طرحهای زیادی برای حفاظت از محیط زیست، سرمایهگذاری در انرژیهای پاک و رشد پایدار اقتصادی پیشنهاد شده است. طرحهایی که هریک به خودی خود میتواند تغییرات معناداری را در دنیا ایجاد کند. شرکت گوگل یکی از اصلیترین و مهمترین شرکتهایی است که حفاظت از محیط زیست را به عنوان اصلیترین مسئولیت اجتماعی خود انتخاب کرده است.»
باید در نظر داشت که همیشه ایدههای تازهای وجود دارد. اگر شرکتی ایدهای تازه در حوزه حمایت از محیط زیست یا رشد پایدار اقتصادی داشت ولی به دلیل اینکه این ایده هنوز در هیچ شرکتی امتحان نشده است، از اجرای طرح امتناع کرد اشتباه بزرگی مرتکب شده است.
بیزینس دیلی در این زمینه نوشت: «با اجرای یک طرح تازه شما میتوانید نام خود را در جهان برای همیشه ماندگار کنید. اینکه مردم بدانند شرکت شما اولین شرکتی بوده که از جنبه خاصی به مسئله محیط زیست توجه کرده است و برای حمایت از آن پا به میدان گذاشته است مزایای مضاعفی برایتان دارد. بنابراین بهتر است تنها به تکرار طرحهای قدیمی و البته تاثیرگذار اکتفا نکنید و برای ارائه ایدههای تازه زمان صرف کنید.»
نکته مهم این است که پیشگامی در انجام مسئولیت اجتماعی در یک حوزه تازه، برگ برندهای برای شرکت است. برگ برندهای که میتواند از ابعاد مختلفی به شرکت سود برساند و توجه جامعه، دولت و انجیاُها را به شرکت جلب کند. در این شرایط تاثیر کار شما نهتنها برای مصرفکنندگان آگاه در مورد مسائل جامعه اهمیت پیدا میکند، بلکه تغییری واقعی در جامعه ایجاد میکند که در شکلدهی تصویر شما به عنوان یک شرکت مسئول تاثیر زیادی دارد.
مشارکت دادن نیروی کار، برگ برنده شرکتهای موفق
طبق مطالعات جدید، سیاستهای مرتبط با انجام مسئولیتهای اجتماعی در شرکتها باید به گونهای باشد که تغییر معناداری در جامعه بر جای بگذارد و در این فرایند باید سیاستها به صورت بلندمدت طراحی شود و در بازههای زمانی مشخص ارزیابی دقیقی در مورد کارایی سیاستهای اجراشده توسط شرکت انجام شود. از طرف دیگر باید این اطلاعات به طور کامل در اختیار مردم و کارکنان شرکت و تمامی ذینفعان نیز قرار گیرد. در چنین شرکتی کارکنان در جریان سیاستها قرار میگیرند و حتی در تصمیمگیری در مورد نحوه انجام مسئولیت اجتماعی توسط شرکت هم مشارکت دارند و درنهایت احساس میکنند در جامعه اطراف خود تاثیر مثبتی بر جای میگذارند. این سیاست باعث ایجاد حس خوب در کارکنان و افزایش تمایل آنها برای صرف وقت در محیط کار میشود.
مطالعات انجامشده توسط دانشگاه سیدنی نشان میدهد در صورتی که برنامههای انجام مسئولیتهای اجتماعی توسط شرکتها شفاف باشد و افق دید بلندمدت برای آنها وجود داشته باشد، نهتنها زمینه برای رشد اقتصادی شرکت و افزایش درآمد آنها فراهم خواهد شد بلکه بر احساس تعلق خاطر کارکنان به شرکت نیز تاثیرگذار است. این بررسیها نشان داده است وقنی کارکنان یک شرکت اعتقاد داشته باشند که شرکت در فعالیتهای مرتبط با مسئولیتهای اجتماعی مثبت و اثرگذار است و تاثیر کاری که فرد انجام میدهد نهتنها در رشد درآمد شرکت بلکه در حل بخشی از مشکلات جامعه صرف میشود، نیروی کار تمایل بیشتری برای صرف انرژی در فرایند کار خود خواهد داشت. در چنین شرکتهایی نیروهای کار زمان بیشتری برای کار خود اختصاص میدهند، تمرکز بالاتری برای انجام کار دارند و تلاش میکنند تا بهترین کاری را که از عهده آنها برمیآید انجام دهند.
بدون شک شرکتی که نیروهایش چنین جدیتی در انجام کارهایشان داشته باشند، خواهد توانست با سرعت بالاتری رشد و سود بیشتری نیز کسب کند.
این بررسیها نشان داده است هرچه یک شرکت در تصمیمگیری در مورد حوزه فعالیت در عرصه مسئولیت اجتماعی با کارکنان خود بیشتر مشورت کند و آنها را به عنوان عضوی از مجموعه در این تصمیمگیری بزرگ وارد کند، نتیجه بهتری از این سیاست به دست میآورد.
این مطالعه نشان داد در شرایط کنونی حاکم بر اقتصاد دنیا، دیگر انجام کارهای داوطلبانه به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت کفایت نمیکند بلکه شرکتها باید در حل مسائل اجتماعی و اقتصادی کشور مستقیم وارد شوند و بودجههای خود را به صورت کارآمد وارد سیستم اقتصادی کشور کنند.
در پایان باید در نظر داشت با پایان یافتن بحران کرونا و شروع روند بازسازی اقتصادی، نقش شرکتها در اقتصاد پررنگتر میشود. رشد بدهیهای دولتی که باعث کاهش قدرت دولتها در اجرای طرحهای مختلف میشود، نقش بودجههای مرتبط با مسئولیتهای اجتماعی شرکتها را در این حوزه بیشتر خواهد کرد. به همین دلیل سیاستگذاری صحیح و برنامهریزی اصولی میتواند مسیر هموارتری برای گذر اقتصاد از چالشهای این روزها به همراه بیاورد.
منبع: tccim
|
|||
دیدگاهتان را بنویسید